Dankzij ons advies in alle hoeken en kieren frisse lucht

martin woortman 2YZkzSUb6M8 unsplash3

TivoliVredenburg

  • Type gebouw: Cultureel vastgoed
  • Specialisme: Installatie Advies
  • Opdrachtgever: Vastgoedorganisatie Utrecht (VGU)
alex vv8InJJu Pg unsplash

Tivoli Vredenburg

In 2014 opende het nieuwe poppodium TivoliVredenburg in Utrecht weer haar deuren voor het publiek. Met vijf geheel verschillende concertzalen over negen verdiepingen is het gebouw uniek in de wereld. Direct na de opening bleek dat de ventilatie niet voldoende was in de bovenste ring van de Grote Zaal. Dit was onwenselijk voor publiek tijdens een popconcert of groot evenement. De VGU (Vastgoedorganisatie Utrecht), eigenaar van het pand, vroeg DIA Groep te kijken naar de oorzaken en de oplossingen voor optimale ventilatie.

Met de VGU en TivoliVredenburg zijn er voorgesprekken gevoerd om te komen tot een plan van eisen. Na onderzoek bleek de kwaliteit van de binnenlucht de boosdoener. De CO2-percentages stegen boven de grenswaarde uit. Bij nadere analyse bleek dat de inblaaspatronen van de bestaande toevoerroosters van 1969 niet meer voldeden. Ook het ventilatiegebied dat in 2014 werd gerealiseerd, was onvoldoende.

“Na de oplevering van het vernieuwde TivoliVredenburg hadden we problemen met de ventilatie in de Grote Zaal. Er werd niet overal even goed geventileerd en daar hadden bezoekers last van. Door corona wilden we zeker weten dat wij maximaal voldeden aan de nieuwe covid-19-richtlijnen van het RIVM. Daarbij was recirculeren uit den boze. Hoe dan wel? Die optimalisatie en verbetering hebben de adviseurs van de DIA Groep goed opgepakt. Ze kwamen met een nieuw installatieconcept en voerden de regie bij de uitvoering. Alles draait nu naar wens en volgens de wettelijke normen.”

Ron van der Toom Facilitair coördinator TivoliVredenburg

Verbeteren ventilatie

Minder bezoekers toelaten in de Grote Zaal zou een forse inkomstenderving en een teleurstelling voor het publiek betekenen. De COVID-19 situatie gaf het laatste duwtje om de grote investering te doen en de installaties en het ventilatiesysteem fors te verbeteren. Uit de berekeningen bleek dat het opgestelde debiet in het souterrain van 56.000 m3/h moest worden verhoogd naar 72.000 m3/h. Om tot dit gewenste luchtdebiet te komen, moesten de beide luchtbehandelingskasten worden voorzien van aangepaste ventilatoren. Tegelijkertijd zou ook de capaciteit van de verwarming- en koelbatterij moeten worden vergroot. Deze vernieuwingen zouden plaatsvinden in de Grote Zaal zelf en in het souterrain waar alle luchtbehandelingsapparatuur staat.

 

Van idee naar werkinstructie

De VGU heeft de uitkomsten van onze bondige onderzoeksnotitie laten toetsen door een gerenommeerd adviesbureau en zij deelden onze conclusies. Na een ja van de gemeenteraad op de ideeën en plannen mochten we starten. De ideeën werden vertaald naar een werkomschrijving, waarvoor een aanbesteding werd gedaan in de markt. Uiteindelijk viel de keuze op een samenwerkingsverband met EQUANS en QL Projectburo voor de montage. In de zomermaanden hebben 80 man zes weken hard gewerkt, met ondersteuning van technici van TivolVredenburg voor de elektra.

 

Op grote hoogte

Om de Grote Zaal met dit aangepaste luchtdebiet goed door te kunnen spoelen zijn er in de zaal 24 DFA-(toevoer) plafondroosters geplaatst om de dode hoeken van de zaal door te spoelen. Daarnaast zijn er 28 hoog inducerende plenum toevoerroosters geplaatst die de bestaande toevoerroosters vervangen. Om de luchtdebieten op de juiste manier bij de uitblaasroosters te krijgen, zijn de luchtkanalen aangepast; een pittige klus, waarbij er op grote hoogte moest worden gewerkt. Deze aanpassingen aan de luchttoevoer hebben een effect op de benodigde afzuigingscapaciteit. Daarom zijn er vier nieuwe dakventilatoren geplaatst en zijn de ventilatoren (fan wall) in de bestaande luchtbehandelingskasten en luchtafvoerkasten vervangen.

“Ik heb nog steeds regelmatig contact met adviseur Martijn Krul. Hij werkt al heel lang voor TivoliVredenburg en kent het pand als zijn broekzak. We doen een bakkie en sparren over technische zaken die er spelen. Hij pakt mijn vragen direct op en komt met ideeën en oplossingen. Vooral luchtbehandeling en verduurzaming zijn erg actueel in de culturele sector. Door de stijgende energieprijzen moeten we installaties aanpassen, zodat ze energiezuiniger werken. Dan is het fijn een vakkundig adviseur te hebben die met ons meedenkt.”

Ron van der Toom Facilitair coördinator TivoliVredenburg

Geen geluid van werktuigbouwkundige installaties

Bij het ontwerp was een van de harde eisen: geen geluid van de ventilatie naar de zaal. Daarom zijn er in de Grote Zaal nieuwe geluiddempers geplaatst. Bij de luchtbehandelingskasten en boven in bestaande kanalen zijn nieuwe coulissen gemonteerd en de dakventilatoren zijn voorzien van nieuwe dempers. De ventilatie in de Grote Zaal is nu in vier verschillende standen in te regelen. De eerste stand is de klassieke stand waar een orkest van 200 man in het hart van de zaal kan staan met 1900 bezoekers. Voor een optimale muziekbeleving moeten de installaties voor ventilatie echt stil zijn.

 

De tweede stand is de pop-stand. Denk daarbij aan een concert met 2000 man die dansen en meezingen. Dan maakt geluid van de ventilatie niet zo veel uit, maar er is wel meer ventilatie nodig omdat er meer CO2 vrijkomt.

 

De derde en vierde stand zijn de opbouw- en de nachtstand: de installatie wordt teruggebracht naar het benodigde vermogen en de benodigde lucht die de zaal nodig heeft om op temperatuur te blijven. Deze vier standen hebben we doorgerekend en omschreven richting het GebouwBeheerSysteem. Uit testmetingen blijkt dat de luchtverdeling in de zaal is verbeterd en dat nu alles goed wordt geventileerd. Groot compliment is dat de architect Herman Hertzberger een lezing in de Grote Zaal gaf en de nieuwe zwarte vierkante blokken (roosters) niet storend vond in zijn oorspronkelijke ontwerp.

 

Betere ventilatie Cloud Nine

De volgende uitdaging voor DIA Groep ligt klaar. De (Jazz) zaal Cloud Nine bestaat qua luchtbehandeling uit drie ruimtes: een concertzaal voor 400 bezoekers, een clubgedeelte voor 175 bezoekers en een workshop ruimte voor 40 bezoekers. Die nevenruimtes moeten worden gescheiden qua ventilatie. Er zal een nieuw toevoerplenum worden toegepast en de Club krijgt een eigen luchtbehandelingskast die gescheiden is van de zaal.

Meerdere rollen

DIA Groep heeft in beide projecten verschillende rollen mogen vervullen: van onderzoek, advies tot regie, begeleiding en controle in de uitvoering. Ook goede planning en afstemming was cruciaal om alles in de zomermaanden te realiseren. Gelukkig kon de Grote Zaal half september 2021 weer open voor de vele muziekliefhebbers.

Meer weten over dit project?
Martijn vertelt je er graag alles over.

VDL 1114 sml wide

Martijn Krul

Senior Adviseur

Uitdaging

Verbeteren binnenklimaat Grote Zaal vanwege te hoge en ongezonde CO2-percentages, zonder geluidsoverlast van ventilatiesysteem.

Resultaat

  • Bestaand luchtdebiet verhogen van 56.000 m3/h naar 72.000 m3/h.
  • Inblaaspatronen veranderen.
  • Aanpassen luchtkanalen.
  • Nieuwe roosters, koel- en naverwarmingsbatterijen.
  • Nieuwe ventilatoren op het dak en ventilatoren (fan wall) in de bestaande luchtbehandelingskasten en luchtafvoerkasten.
  • Geluiddempers voor geluidsreductie.
  • Alles inregelen in GebouwBeheerSysteem.

Oplossing

  • Optimaal geventileerd en gezond binnenklimaat.
  • Variabele standen ventilatiesysteem.
  • Geluidsarme ventilatie bij klassieke muziek.